Postawienie diagnozy
Czy to na pewno szkarlatyna?Postawienie rozpoznania choroby z roku na rok zaczyna być coraz trudniejsze, co wynika z występowania mniej typowego obrazu klinicznego oraz tego, że z biegiem czasu przebieg płonicy uległ samoistnej modyfikacji, podobnie jak objawy szkarlatyny, które w ostatnich latach bywają mniej jednoznaczne i już nie tak charakterystyczne dla tej choroby, jak to bywało dotychczas. Niewiele przypadków szkarlatyny przebiega obecnie typowo, dlatego stawiając rozpoznanie trzeba to robić ostrożnie, przeprowadzając dokładną diagnostykę, w tym przede wszystkim diagnostykę różnicową.
Diagnoza płonicy jest stawiana między innymi na podstawie wyżej wspomnianego obrazu klinicznego obecnego u chorego oraz wyniku posiewu wymazu z gardła. Trzeba pamiętać, aby wymaz został pobrany nie tylko z powierzchni samych migdałków, ale również z tylnej ściany gardła. Wyhodowanie paciorkowca z takiego wymazu potwierdza szkarlatynę.
W celu szybkiego postawienia diagnozy wykorzystuje się również czasami tzw. szybkie testy szkiełkowe, które jednak w 1/3 przypadków mogą dać wynik fałszywie ujemny, co oznacza, że mimo obecności drobnoustroju w gardle nie zostanie on w takim teście wykryty.
Diagnozując szkarlatynę w późniejszym okresie choroby można ją również oprzeć na wyniku badań laboratoryjnych, w których w tym przypadku zostanie stwierdzony podwyższony poziom ASO.
Odchylenia od normy w badaniach laboratoryjnych - co płonica "zmienia" w krwi?
W badaniach laboratoryjnych wykonanych z krwi w pierwszym okresie choroby w morfologii przeważają granulocyty obojętnochłonne- neutrofile (NEU), a po upływie tygodni pojawia się także leukocytoza kwasochłonna (EOZ), czyli podwyższona ilość eozynofilii we krwi obwodowej.
W ostrym okresie choroby również OB (odczyn Biernackiego) jest przyspieszone, a odczyn antystreptolizynowy ASO - dodatni (miano antystreptolizyn przekracza 1:200).
Diagnostyka różnicowa – jeśli nie płonica, to co?
Różnicować płonicę należy przede wszystkim z innymi chorobami wysypkowymi wieku dziecięcego, jak odra i różyczka. Ponadto należy wykluczyć w rozpoznaniu typową anginę paciorkowcową, często występującą nie tylko u dzieci, ale również u dorosłych. Jeśli chory wcześniej zażywał leki, należy wziąć pod uwagę, że można mieć do czynienia nie tyle ze szkarlatyną, ile z uczuleniową reakcją polekową wiążącą się z wystąpieniem odczynu toksyczno-alergicznego. Różnicowania płonicy należy dokonywać z dużą starannością i uwagą, gdyż wdrożenie odpowiedniego leczenia jest w tym przypadku bardzo ważne z racji tego, że pozwala uniknąć wspomnianych już wcześniej groźnych powikłań.